نگاهی امروزی به دوران عقد

قبل از آغاز زندگی مشترک، دوران عقد تنها فرصتی بود که زوج جوان به شناختی نسبی از هم می‌رسیدند. هر چند در بسیاری از خانواده‌ها باز هم زوج جوان نمی‌توانستند تعامل چندانی با هم داشته باشند، اما همین تعامل اندک نیز می‌توانست در مواردی تفاوت‌های فاحش را آشکار کند و از متلاشی شدن یک خانواده پس از شکل‌گیری کامل و پس از تولد فرزندان جلوگیری کند و تلاشی در همان مراحل اولیه زندگی که آسیب‌های کمتری از این جدایی وجود داشت، اتفاق می‌افتاد. از طرفی دوران عقد به خانواده‌ها هم این فرصت را می‌داد که بتوانند کمک‌های خود به زوج جوان را ساماندهی کنند. 

درگذشته توقعات زوجین هم از یکدیگر ابهامات کمتری داشت. خرده فرهنگ‌ها بسیار کمتر بود و یکدستی فرهنگ جامعه تکلیف را مشخص می‌کرد. همچنین تعدد توقعات و میزان توقعات کمتر بود. زیرا زندگی‌ها ساده‌تر بود. به دلیل کمتر بودن ابهام در توقعات، زوج جوان با تعارضات کمتری روبرو بودند و همان تعاملات اندک دوران عقد می‌توانست تفاوت‌های مخرب را آشکار کند. 

در حال حاضر شیوه ازدواج سنتی در حال تغییر است و تعداد زیادی از ازدواج‌ها بر اساس انتخاب خود زوجین و بر اساس شناخت نسبی آن‌ها از هم انجام می‌شود. در چنین شرایطی وضعیت دوران عقد قدری تفاوت پیدا می‌کند. دوران عقد از یک سو فرصتی فراهم می‌کند تا خانواده‌ها بتوانند برای کمک‌های خود به زوج جوان برنامه‌ریزی کنند. امروزه شاید زوجین نیاز به حمایت‌های بیشتری از سوی والدین خود داشته باشند. در گذشته یک زوج جوان که فقط یکی از آن‌ها با یک مدرک تحصیلی حتی دیپلم در اداره‌ای شاغل می‌شد، می‌توانستند خیلی زود زندگی مستقل خود را ساماندهی کرده و از نظر اقتصادی روی پای خود بایستند اما امروزه حتی با وجود تحصیلات عالیِ هر دو نفر، تا سال‌ها این زوج جوان نمی‌توانند استقلال مالی ییدا کنند. دوران عقد این فرصت را فراهم می‌کند که پدر و مادرهای طرفین بتوانند به توافقات و تفاهماتی در حمایت‌های خود از این زوج جوان برسند. از سوی دیگر هرچند امروزه امکان تعاملات زوجین در دوران عقد بیشتر شده اما نیاز به برخوردهای مکرر نیز بیشتر شده است، زیرا امروزه حتی در یک خانواده تفاوت‌های فرهنگی به چشم می‌خورد و این تفاوت‌ها، توقعات متفاوتی به وجود می‌آورد. زوج جوان باید تعامل طولانی داشته باشند تا به طور موردی از سطح توقعات همسر خود خبردار شوند و این نیاز به تعامل بیشتر دارد. لذا هر چند زوج جوان خود، همدیگر را انتخاب کرده باشند، اما نباید به شناخت قبل از ازدواج بسنده کنند زیرا به دلیل وجود خرده فرهنگ‌ها و تفاوت‌های بیشتر فرهنگی در جامعه، نیاز به شناخت بهتر قبل از آغاز زندگی مشترک نیز بیشتر شده است و آشنایی قبل از ازدواج نیاز به دوران عقد را برطرف نمی‌کند.

بهتر است زوجین به آشنایی خود قبل از ازدواج بسنده نکرده و با توجه به تنوع بیشتر فرهنگی از دوران عقد نهایت استفاده را در جهت شناخت همسر خود و قبل از آغاز زندگی مشترک بکنند و خانواده ها نیز با توجه به مشروعیت روابط زوجین موانع برای تعامل آن‌ها ایجاد نکنند تا در این دوران فرصت مناسبی برای شناخت زوجین از هم فراهم شود و قبل از رسمیت زندگی و به ویژه تولد فرزندان زوجین به تفاهم لازم جهت ادامه زندگی مشترک دست یابند.

ناهید هاشمیان